Ancient Jyotisha

ਰਾਸ਼ੀ ਚੱਕਰ ਆਕਾਸ਼ ਵਿੱਚ ਤਾਰਾ ਮੰਡਲ ਦਾ ਇੱਕ ਚੱਕਰ ਹੈ। ਇੱਕ ਵਿਅਕਤੀ ਇੱਕ ਚੱਕਰ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਵਿਖਾਉਂਦਾ ਹੈ? ਪ੍ਰੰਤੂ ਮਿਸਰ ਵਿੱਚ ਲਕਸਰ ਦੇ ਨੇੜੇ ਇਸਨਾ ਦਾ ਮੰਦਰ, ਰਾਸ਼ੀ ਦੀ ਇੱਕ ਲਕੀਰਾਂ ਵਾਲੀ ਤਸਵੀਰ ਨੂੰ ਵਿਖਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਇਸਨਾ ਰਾਸ਼ੀ ਦਾ ਨਿਸ਼ਾਨ ਵਿਖਾਉਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਕਿਵੇਂ ਪ੍ਰਚੀਨ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਰਾਸ਼ੀ ਦੇ ਅਰੰਭ ਅਤੇ ਅੰਤ ਦੀ ਨਿਸ਼ਾਨਦੇਹੀ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਹੇਠਾਂ ਇਸਨਾ ਰਾਸ਼ੀ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ, ਜਿਹੜੀ ਰਾਸ਼ੀ ਦੇ ਤਾਰਾ ਮੰਡਲ ਨੂੰ ਹੇਠਲੇ ਪੱਧਰ ਵਿੱਚ ਸੱਜੇ ਤੋਂ ਖੱਬੇ ਵੱਲ ਅਤੇ ਉੱਪਰਲੇ ਹਿੱਸੇ ਵਿੱਚ ਖੱਬੇ ਤੋਂ ਸੱਜੇ (ਤੀਰਾਂ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਮੁੜਦੇ ਹੋਏ) ਨੂੰ ਵਿਖਾਉਂਦੀ ਹੈ।

ਨਰਸਿਮ੍ਹਾ ਤਾਰਾ ਮੰਡਲਾਂ ਦੇ ਜਲੂਸ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਨਰਸਿਮ੍ਹਾ ਦਾ ਅਰਥ ‘ਇਕੱਠੇ ਬੰਨ੍ਹਣ’ ਤੋਂ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਵਿੱਚ ਸ਼ੇਰ ਦੇ ਸਰੀਰ ਨਾਲ ਜੁੜੀ ਹੋਈ ਔਰਤ ਦਾ ਸਿਰ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ (ਜਲੂਸ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਅਤੇ ਅਖੀਰਲੀ ਰਾਸ਼ੀ ਆਪਸ ਵਿੱਚ ਜੁੜਿਆਂ ਹੋਇਆਂ ਹਨ)। ਨਰਸਿਮ੍ਹਾ ਤੋਂ ਇਕਦਮ ਬਾਅਦ ਕੰਨਿਆ ਰਾਸ਼ੀ ਆਉਂਦੀ ਹੈ, ਜਿਹੜੀ ਰਾਸ਼ੀਆਂ ਦੇ ਜਲੂਸ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲਾ ਤਾਰਾ ਮੰਡਲ ਹੈ। ਰਾਸ਼ੀ ਦੇ ਨਿਸ਼ਾਨ ਦੇ ਤਾਰਾ ਮੰਡਲ ਦੇ ਮਿਆਰੀ ਕ੍ਰਮ ਵਿੱਚ, ਕੰਨਿਆ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉੱਪਰ ਖੱਬੇ ਪਾਸੇ, ਤਾਰਾ ਮੰਡਲ ਦਾ ਅਖੀਰਲਾ ਤਾਰਾ ਸਿੰਘ ਆਉਂਦਾ ਹੈ। ਇਸਨਾ ਰਾਸ਼ੀ ਵਿਖਾਉਂਦੀ ਹੈ ਕਿ ਰਾਸ਼ੀ (ਕੰਨਿਆ) ਕਿੱਥੇ ਅਰੰਭ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਕਿੱਥੇ (ਸਿੰਘ) ਖ਼ਤਮ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।

ਅਸੀਂ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਰਾਸ਼ੀ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਪੜ੍ਹਦੇ ਹਾਂ ਜਿਹੜੀ ਕੰਨਿਆ ਤੋਂ ਅਰੰਭ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਸਿੰਘ ਦੇ ਨਾਲ ਖ਼ਤਮ ਹੁੰਦੀ ਹੈ